پایش تغییرات پوشش گیاهی با استفاده از تصاویر سنجنده modis (مطالعه موردی: استان زنجان)

به لحاظ اینکه پایش زمانی و دقیق تغییر عوارض سطح زمین از جمله پوشش گیاهی برای درک روابط و کنش های متقابل بین انسان و پدیده های طبیعی نقش بسیار مهمی را در برنامه ریزی بخش های مختلف منابع طبیعی، کشاورزی و محیط زیست ایفا می کند، تحقیق حاضر به منظور بررسی و پایش تغییرات پوشش گیاهی استان زنجان با استفاده از تصاویر ماهواره ای طراحی گردید. تلفیق سنجش از دور و داده های سامانه های اطلاعات جغرافیایی در کاهش هزینه، کوتاه نمودن زمان و افزایش جزئیات و دقت اطلاعات می تواند بسیار موثر باشد. در این تحقیق تعداد 65 تصویر از سنجنده terra/modis 16 روزه، از دوم اردیبهشت تا پنجم تیرماه سالهای 2000 تا 2012 دریافت شد. بعد از دریافت تصاویر، با استفاده از نرم افزار envi، gis و idrisi به محاسبه شاخص ndvi و طبقه بندی آن وهمچنین مقایسه دو به دوی تصاویر و تهیه ماتریس تغییرات برای هر سال، اقدام شد. پوشش گیاهی منطقه در پنج کلاس مختلف بر اساس شاخص ndvi رده بندی شد. نتایج محاسبات و بررسیها نشان داد که بیشترین مساحت استان را پوشش های گیاهی ضعیف و متوسط در برگرفته اند. روند تغییرات در اراضی فاقد پوشش گیاهی، پوشش گیاهی ضعیف و خیلی خوب در طی سالهای مورد مطالعه، دارای روند کاهشی بوده و در مقابل روند تغییرات در پوشش های گیاهی متوسط و خوب، افزایشی بوده است. بیشترین سطح تغییرات پوشش گیاهی، در سال 2008 نسبت به سال 2007 اتفاق افتاد و کمترین این تغییرات در سال 2001 نسبت به سال 2000 داد. به لحاظ ارتباط مستقیم بارندگی سالانه با پوشش گیاهی، بررسی نتایج میانگین بارش استان نشان داد که بالاترین اختلاف، بین سالهای2007 و 2008 اتفاق افتاده است (53% کاهش حجم بارش)، که تا حدود زیادی می تواند این تغییرات پوشش گیاهی را توجیه نماید. همچنین کمترین اختلاف بارش بین سال های 2000 و 2001 اتفاق افتاد (حدود 2% افزایش حجم بارش).